Bebek ve küçük çocuklar arasında diş çürüklerinin yaygın bir sağlık sorunu olduğu biliniyor. Ancak bu durumun temel nedeni olarak sıklıkla göz ardı edilen bir faktör var: Beslenme alışkanlıkları. Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir, beslenme düzeninin bebeklerin diş sağlığı üzerindeki etkilerini vurguluyor. Amerikan Sağlık Derneği (AHA) tarafından yapılan son açıklamalara göre, 2 yaşın altındaki çocukların diyetlerinde şeker bulunmaması gerektiği belirtiliyor. Bu durum, beslenme ve diş sağlığı arasındaki ilişkiyi daha da önemli hale getiriyor.
Şekerin Dişlere Zararları Nelerdir?
Şeker, özellikle küçük çocuklar ve bebekler için diş çürüklerinin en büyük nedenlerinden biri. Diş çürükleri, yetersiz ağız bakımı ve yanlış beslenme alışkanlıklarının bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Şekerli yiyecek ve içecekler, diş yüzeyinde bakteri üremesine neden oluyor ve bu da zamanla dişlerde çürümelere yol açıyor. AHA'nın 2 yaş altı çocuklar için şeker içermeyen diyet önerisi bu yüzden büyük önem taşıyor.
Bebeklerde Doğru Beslenme Alışkanlıklarının Önemi
Doğru beslenme alışkanlıkları, bebeklerin genel sağlığının yanı sıra diş sağlığı için de kritik öneme sahip. Dt. Nurgül Demir, bebeklerin beslenme düzenindeki şeker oranının düşük tutulmasının, diş çürüklerini önlemede etkili olduğunu belirtiyor. İdeal olarak, bebeklerin diyetlerinde şekerli yiyecek ve içeceklerin yerine, diş sağlığını destekleyen besinler tercih edilmeli.
Ailelere Yönelik Öneriler
Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir, ailelere çocuklarının diş sağlığı konusunda bilinçli olmalarını öneriyor. Özellikle 2 yaşın altındaki bebeklerin diyetlerinde şekerli ürünlerden kaçınmak, diş çürüklerini önlemede büyük bir adım olabilir. Ayrıca düzenli diş hekimi ziyaretleri ve doğru ağız bakımı yöntemleri, çocukların diş sağlığını korumak için önemli yollar arasında.
Bu bilgiler ışığında, bebek ve küçük çocuklarda sağlıklı beslenme alışkanlıklarının teşvik edilmesi, diş sağlığını korumak için hayati öneme sahip. AHA'nın önerileri ve uzmanların tavsiyeleri, bu konuda ailelere yol gösteriyor.
Bebeklerin süt dişlerinin çıkmaya başladığı ilk 12 aylık dönemin altını çizen Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir diş hekimi kontrollerine de yine aynı dönemde başlanması gerektiğine dikkat çekti. Bebeğin çürük riskinin belirlenerek ebeveynlerin bebeğin ağız hijyeninin devamlılığı hususunda bilgilendirilmesi gerektiğini aktaran Nurgül Demir “Ağız sağlığının idame ettirilebilmesi için, bebeğin diyet programında şeker içeren sıvı ve katı gıdalardan kaçınılmalıdır. Bebeklerin büyüme ve gelişimine sağladığı faydaları tartışılmaz bir gerçek olan anne sütünün ise içerdiği şeker sebebi ile, çürük oluşumuna sebep olabileceğini göz önünde tutmak gerekiyor. Her emzirmeden sonra bebeğin ağız içinin su içirilerek veya nemli bir temiz gazlı bezle silinerek temizlenmesi; ağız içindeki yumuşak dokularda süt artığı kalmasını engelleyerek, ağız içi pH’nın dengelenmesini sağlıyor” açıklamasında bulundu.
İlk dişlerle birlikte fırçalama şart
“Bebeğin ilk dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren ise, sabah ilk beslenmesinden sonra ve gece uyumadan önce, bebek için uygun bir diş fırçası ve diş macunu ile dişler mutlaka fırçalanmaya başlanmalıdır. Ek besinlere geçilen dönemde, çocukların tüketeceği atıştırmalıkların içine tat verici olarak beyaz veya esmer şeker değil; bal, pekmez ve keçiboynuzu özü gibi doğal ürünler eklenmelidir” ifadelerini kullanan Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir “Ancak bebeğin kolay uykuya dalmasını sağlamak amacıyla, bebek kesinlikle bal veya pekmezle tatlandırılmış biberon veya emzikle uyutulmamalıdır. Gece tükürük akışı, gün içindeki seviyelere göre çok daha azdır. Gece boyunca diş yüzeylerinde kalan ve ağız içinde pH’yı düşürerek çürük yapıcı bakterilerin üremesine sebebiyet veren şeker; bebeklerde erken çocukluk çağı çürükleri’ denilen ve tüm süt dişlerini içeren, yaygın çürüklerin oluşmasına neden olur. Süt kalsiyum kaynağı olarak doğal ve tatlandırıcısız olarak tüketilmeli; besleyici özellikteki bal, pekmez gibi doğal ürünler tüketildikten sonra diş yüzeyleri mutlaka temizlenmelidir.”
Süt ve süt ürünleri tüketilmeli
5 yaşa kadar, çocuklara doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılması gerektiğine vurgu yapan Nurgül Demir çocukların, sağlıklı ve doğal gıdalar tüketmesi gerektiğini belirtti. Okula başladıkları dönemde ise şeker alımının sınırlandırılması gerektiğini aktaran Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir “Uzun dönem diyet programları planlanarak, okul çağında bir pediatrist kontrolü altında devamlılığı sağlanmalıdır. Süt ve doğal süt ürünlerinin çürük önleyici etkileri olduğunu burada yeniden hatırlatayım. Çocuklar için tercih edilen sütler, mümkün olduğu kadar doğal ve katkısız olmalıdır. Şeker içeren meyveli hazır sütler ve yoğurtlar yerine, mevsim meyveleri süte veya yoğurda karıştırılarak çocukların tüketmesi sağlanmalıdır. Süt ürünlerinden özellikle peynir, içerdiği yüksek orandaki kalsiyum ve fosfat iyonlarının dişleri güçlendirici etkisinin yanısıra çürük önleyici etkisi ile tanımamız gereken ‘kazein’ içerir. Ağız içi asidik dengenin sağlanmasında da rol alan peynir, tükürük akışını da arttırarak, ağız içinin temizlenmesini sağlar” diyerek diğer dikkat edilmesi gereken maddeleri şöyle sıraladı:
1-2 yaşın altındaki çocukların diyet programlarında şeker bulunmamalıdır. Bebeğin tatlı yiyecek ve içeceklerle tanışma zamanı mümkün olduğunca geciktirilmelidir.
2-5 yaşa kadar, çocuklara doğru beslenme alışkanlıkları kazandırılmalı; sağlıklı ve doğal gıdalar tüketmeli, şeker alımı sınırlandırılmalı ve uzun dönem diyet programı planlanarak, okul çağında bir pediatrist kontrolü altında devamlılığı sağlanmalıdır.
3-Şekerle tatlandırılmış ve besleyici değeri düşük gıdalardan mümkün olduğu kadar uzak durulmalı, özellikle okul çağındaki çocuklarda hazır ve paketli gıdaların tüketimi sınırlandırılmalıdır.
4-Doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılmasında, ebeveynler yol gösterici olmalı ve çocukların bu konudaki farkındalığı arttırılmalıdır.
5-Beslenmelerini okullarda yapan çocuklar için hazırlanan menüler uzmanlara danışarak hazırlanmalı, çürük yaptığı bilinen atıştırmalıklar, şekerle tatlandırılmış yiyecek -içecekler kesinlikle menü içeriğinde yer almamalı ve çocuklara ara öğünlerden sonra su içme alışkanlığı kazandırılmalıdır.