Sedef Hastalığının Etkileri ve Belirtileri
Toplumda %1-3 oranında görülen sedef hastalığı, deride kırmızı, kabarık ve üzerinde beyaz kabuklarla kaplı lezyonlarla karakterize edilen bir cilt hastalığıdır. Her yaş grubunda ortaya çıkabilen bu hastalık, özellikle el, ayak, saçlı deri ve genital bölgelerde görüldüğünde hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Sedef hastalığı bulaşıcı olmasa da, sosyal hayatta damgalanmaya ve psikolojik sorunlara yol açabilmektedir. Bu da hastalığın strese neden olmasına ve stresin de hastalığı tetikleyerek bir kısır döngü yaratmasına neden olabilir.
Sedef Romatizmasının Gelişimi
SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Bünyamin Kısacık, sedef hastalığının sadece ciltle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda sedef romatizmasına (psoriatik artrit) yol açabileceğini belirtiyor. Sedef hastalarının yaklaşık %20’sinde sedef romatizmasının gelişebileceğini belirten Kısacık, bu durumun genellikle sedef hastalığının ortaya çıkmasından 5-7 yıl sonra geliştiğini ifade ediyor. Saçlı deride ve tırnaklarda sedef bulunan hastaların bu riski daha fazla taşıdığı belirtiliyor.
Tedavi Süreci ve Uzmanların Rolü
Sedef romatizması, sedef hastalığından farklı olarak eklem ağrıları ve hareket kısıtlılığına neden olabilen bir durumdur. Prof. Dr. Kısacık, bu hastalığın tanı ve tedavisinde romatoloji ve dermatoloji uzmanlarının iş birliğinin önemini vurguluyor. Sedef hastalığının tedavisinde uluslararası kılavuzlar doğrultusunda hareket edilirken, hastaların bilgilendirilmesi, diğer eşlik eden hastalıkların kontrolü, kilo yönetimi ve uygun ilaç tedavisi gibi yaklaşımlar benimseniyor. Son yıllarda biyolojik tedavilerle sedef ve sedef romatizması daha etkili bir şekilde tedavi edilebiliyor.
Sedef Hastalığının Yaşam Kalitesine Etkisi
Sedef hastalığı, özellikle görünür bölgelerde (el, yüz, saçlı deri) ortaya çıktığında hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Sedef hastalığı, diyabet, tansiyon ve kalp hastalıkları gibi ciddi sistemik hastalıkların gelişme riskini de artırabilir. SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Fatma Elif Yıldırım, sedef hastalığının sadece ciltle sınırlı kalmayan sistemik bir hastalık olduğunu ve bu nedenle tedavi sürecinde multidisipliner bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğini ifade ediyor.
Sedef Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler
Doç. Dr. Yıldırım, sedef hastalarının beslenmelerine dikkat etmeleri gerektiğini, kilo kontrolünün ve sağlıklı bir yaşam tarzının sedef hastalığını yönetmede önemli olduğunu belirtiyor. Özellikle fast food, karbonhidrat ağırlıklı beslenme, alkol ve sigara kullanımı sedef hastalığını şiddetlendirebiliyor. Ayrıca, bazı ilaçların ve enfeksiyonların sedef hastalığını tetikleyebileceği uyarısında bulunarak, hastaların ilaç kullanımı ve hijyen kurallarına dikkat etmeleri gerektiğini vurguluyor.
Sedef Hastalığının Tedavisinde Yeni Yaklaşımlar
Günümüzde sedef hastalığı tedavisinde kullanılan biyolojik ilaçlar, hastalığın daha etkili ve hızlı bir şekilde kontrol altına alınmasına yardımcı olmaktadır. Ancak, her hastanın tedavi planı bireysel olarak belirlenmeli ve eklem tutulumu olan hastalarda romatoloji uzmanlarıyla iş birliği içinde hareket edilmelidir. Doç. Dr. Yıldırım, sedef hastalığının seyrinin kişiden kişiye değiştiğini ve bu nedenle tedavi sürecinin hastanın ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi gerektiğini belirtmektedir.
"Sedef hastalığı, sadece ciltle sınırlı kalmayan sistemik bir hastalıktır." İHA