Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde kadınların güzel görünmek ve nazardan korunmak amacıyla vücutlarına yaptırdıkları “dek” tarihe karışıyor.
Bölgedeki kadınların güzel görünmek amacıyla el ve yüzlerine yaptırdıkları “dek” adıyla bilinen yöresel dövmelere gençler ilgi göstermiyor.
Daha çok kadınların tercih ettiği, yapımı oldukça zor olan dövmeler, büyük ve küçük baş hayvanların safra kesesinden alınan “marara” adı verilen suyun, gaz lambası isi ve süt ile karıştırılıp dikiş iğnesiyle vücuda işlenmesiyle yapılıyor.
İlçede özellikle 60 yaş ve üzeri birçok kadının yüz ve ellerinde görülen dövmeler, artık neredeyse tarihe karışıyor. Bölgede dövmeli kadınlara ise Arapça ”Medkuke” deniliyor.
Bazı kadınlar el ve çenesindeki dövmeyi “nazardan korunmak” için yaptırdığını söylerken bazıları ise “güzel görünmek” amacıyla yaptırdığını dile getiriyor.
Selimpınar mahallesinde yaşayan 70 yaşındaki bir kadın gençliğinde dikkat çekmek amacıyla dövme yaptırdığını dile getirerek, şöyle konuştu:
“Beyaz tenliydim, gençler bizi beğensin diye yaptım. O zamanlar 15 yaşındaydım. Koyun ve kuzu çobanlığı yapıyordum. Arkadaşlarımda görünce ben de yaptırmak istedim. Köye gelen kadınlar parayla yaptı bu dövmeleri. Canım çok yanmıştı. Şekillerin tabi ki anlamı var. Avucumdaki işaret üzerime kuma gelmemesi içindi ama ben kuma olarak gelin gittim.”
-Öd, is ve sütle yapılıyor
Bölgede dövme geleneğiyle ilgili araştırmalar yapan yazar Ramazan Özgültekin ise söz konusu dövmenin Arap kültüründen geldiğini ve tarihinin eski olduğunu söyledi.
“Dek”in yapımını da anlatan Özgültekin, “Dövme, hayvanların safra kesesinden alınan marara denilen ve halk dilinde ‘öd’ olarak da adlandırılan su ile gaz lambasının isi ve sütün karıştırılmasıyla yapılırdı. Dudağa, yüze, ellere, kollara ve vücudunun her tarafına yaptıranlar olurdu. Bu işaretlerin her birinin ayrı anlamı vardır. Eşine güzel görünmek, nazardan korunmak veya hastalıktan korunmak gibi nedenlerle yaptırırlardı ama artık yaptıran kalmadı.” diye konuştu.
