Yüzyıllık Bir Mesleğin Son Temsilcileri
Gaziantep’te, bir dönemlerin popüler mesleklerinden olan kalaycılık, bakır kullanımının azalması ve gençlerin bu mesleğe ilgi göstermemesi nedeniyle hızla tükeniyor. Zamanında şehirde 300'ü aşkın kalaycı ustası bulunurken, bu sayı günümüzde yalnızca dörde düştü. Son temsilcilerinden biri olan 75 yaşındaki Cahit Çalı, kaybolmaya yüz tutmuş bu mesleği ayakta tutmak için torununa öğretti.
62 Yıllık Bir Emek ve Mesleğe Bağlılık
13 yaşında başladığı kalaycılık mesleğinde tam 62 yılı geride bırakan Cahit Çalı, küçücük dükkanında 120 dereceyi bulan sıcaklıkta çalışıyor. Eskimiş bakır eşyaları özenle kalaylayan Çalı, mesleğinin geleceğine dair endişe duyuyor. Çırak yetiştiremediğini belirten Çalı, bu nedenle mesleği yalnızca torununa aktarabildiğini söylüyor.
Zor Şartlarda Geçen Bir Yaşam
Cahit Çalı, 13 yaşında amcasının yanında çırak olarak başladığı bu zanaatta uzun yıllar çalıştıktan sonra kendi işini kurdu. Çalı, “Kalaycılık temizliğin mesleğidir. Bakır eşyaları temizleyip yeniliyoruz. Her meslek gibi kalaycılığın da kendine has zorlukları var. Gün boyu ateşin karşısında ve ayakta çalışmak zorunda kalıyoruz,” diye açıklıyor. Çalı'nın sözlerinden, mesleğe olan bağlılığı ve saygısı hissediliyor.
Yalnızca Dört Usta Kaldı
Gaziantep'te kalaycılık mesleğini sürdüren dört ustadan biri olan Çalı, geçmişte bu mesleğin ne kadar yaygın olduğunu hatırlatıyor: “Bundan 40-50 yıl önce 300-400 kalaycı ustası vardı. Gaziantep genelinde ise 300-400 usta vardı.” Mesleği sürdüren kalmayınca, bu geleneksel zanaat de yavaş yavaş ölüyor.
Torununa Aktarılan Meslek
Çalı, kalaycılık mesleğini torununa aktararak bir nebze de olsa bu zanaati yaşatmaya çalışıyor. “Benden sonra torunum bu mesleği sürdürecek. Artık yaşım geçti ama mesleğimi sevdiğim için halen çalışıyorum,” diyor. Çalı, ustalık gerektiren bu mesleğin devam edebilmesi için gençlerin ilgisini çekmenin zor olduğunu kabul ediyor.
Geleceğe Taşınabilecek mi?
Gaziantep'te bir avuç kalaycı ustası kalmışken, bu mesleğin geleceği belirsizliğini koruyor. Meslek, genç nesillerin ilgisini çekmekte zorlanıyor ve modern hayatın ihtiyaçlarına ayak uydurmakta zorlanıyor. Çalı'nın torununa öğrettiği bu zanaat, onun ölümünden sonra da devam edebilir mi? Yoksa kalaycılık, bir zamanlar olduğu gibi yalnızca nostaljik bir hatıra olarak mı kalacak? İHA
