Menopoz Nedir?
18 Ekim Dünya Menopoz Günü dolayısıyla açıklamalarda bulunan SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı’ndan Opr. Dr. Necip Deniz, menopozun kadın vücudunu bütünüyle etkileyen hormonal bir durum olduğunu belirtti. Menopoz kelimesinin kökeni hakkında bilgi veren Dr. Deniz, kelimenin Eski Yunanca’da "men" (ay) ve "pausis" (durmak) kelimelerinin birleşmesiyle adet kanamasının durmasını ifade ettiğini söyledi.
Menopozun Tanımı ve Yaş Aralığı
Menopozun klinik bir tanı olduğunu ve bir kadının bir yıl boyunca aralıksız adet görmemesi durumunda menopoz sürecine girdiğini kaydeden Dr. Deniz, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği’nin verilerine göre dünyada ortalama menopoz yaşının 51 olduğunu belirtti. Kadınların yüzde 95’inin 45-55 yaş arasında menopoza girdiğini, ülkemizde ise bu yaş aralığının 46-48 olduğunu ifade etti. Ayrıca, kadınların yüzde 5’inin geç (55 yaşından sonra), yüzde 1’inin ise erken (40 yaşından önce) menopoza girdiği bilgisini paylaştı.
Menopoz Türleri
Opr. Dr. Deniz, menopoz türlerini de şu şekilde sıraladı:
- Beklenen Menopoz: Yaşlanmaya bağlı olarak hormonların azalması sonucu adet döngüsünün sona ermesi.
- Cerrahi Menopoz: Ameliyatla rahim ve yumurtalıkların alınması sonucunda menopozun başlaması.
- Medikal Menopoz: Kemoterapi veya radyoterapi nedeniyle yumurtalıkların işlevini kaybetmesi sonucunda menopozun ortaya çıkması.
Menopozun Belirtileri
Menopoz öncesinde en sık görülen belirtinin adet düzensizlikleri olduğunu söyleyen Dr. Deniz, menopozun diğer belirtilerini şu şekilde sıraladı:
- Ateş basmaları
- Cinsel istekte azalma
- Psikolojik değişiklikler ve depresyon
- Uykusuzluk
- İdrar kaçırma
- Ciltte yaşlanma belirtileri
Menopoz sonrası dönemde ise kalp hastalıkları, inme, demans/Alzheimer ve kemik erimesi gibi sağlık sorunlarının görülme ihtimalinin arttığını belirtti.
Menopozun Vücuda Etkileri
Menopozun başlamadan önce bile yumurta kalitesinin düşmesine bağlı olarak progesteron hormonunun azalması ve yıllar içinde östrojen hormonunun tükenmesiyle vücudun etkilendiğini vurgulayan Dr. Deniz, kalp, beyin ve kemik sağlığının bu süreçten doğrudan etkilendiğini belirtti. Ayrıca, yoğun ateş basmalarının kemik yıkımını hızlandırdığına dikkat çekti. Vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik gibi sorunların ise aile içi problemlere yol açabileceğini ekledi.
Menopoza Giriş Döneminde Yapılması Gerekenler
Dr. Deniz, menopoza giriş döneminde kadınların jinekolojik muayeneler, mamografi ve smear testleri gibi kanser taramaları yaptırmalarını, kemik ölçümleri ve kalp hastalıkları açısından gerekli tetkiklerin yapılmasını önerdi. Bu süreçte hormon takibinin önemine dikkat çekerek, hormon replasman tedavisinin bu dönemde yaygın olarak kullanılan bir yöntem olduğunu söyledi.
Menopoz Tedavisi ve Hormon Replasman Tedavisi
Menopoz tedavisinin temel olarak eksik hormonların yerine konması şeklinde uygulandığını anlatan Dr. Deniz, bu tedaviye Hormon Replasman Tedavisi adı verildiğini belirtti. Hormon tedavisi ile ilgili bazı çalışmaların kanser riskini artırabileceğini bildirdiğini söyleyen Dr. Deniz, bu konunun hala tartışmalı olduğunu ve kesin bir sonuca ulaşılamadığını vurguladı. Hastaların detaylıca değerlendirilip hekimle ortak karar verilmesi gerektiğini ifade etti.
Sağlıklı Yaşam Önerileri
Dr. Deniz, menopoz tedavisinin yalnızca ilaçlarla sınırlı kalmaması gerektiğini belirterek şu önerilerde bulundu:
- Kilo kontrolü sağlamak
- Haftada 3-4 gün 20 dakikalık yürüyüşler yapmak
- D vitamini, Magnezyum, Omega 3 gibi besin takviyelerini kullanmak
- Sigara bırakmak ve alkolü sınırlamak
- Sağlıklı beslenme düzeni oluşturmak (düşük karbonhidrat, lifli ve sebze ağırlıklı beslenme)
Biyoeşdeğer Hormon Uygulamaları
Opr. Dr. Necip Deniz, SANKO Üniversitesi’nde Amerika ve Avrupa’da popülaritesi artan "Biyoeşdeğer Hormon" uygulamalarını kullandıklarını belirtti. Bu yöntemle vücutta doğal olarak salgılanan hormonlara birebir eşdeğer hormonların kullanıldığını ve yan etkilerin en aza indirildiğini vurguladı. Bu tedavi yöntemi ile kadınlara beden ve ruh sağlığı açısından konforlu bir yaşam sunduklarını ekledi.
“Menopoz, vücudun bütününü etkileyen hormonal bir süreçtir ve kadınlar bu dönemde tıbbi destek alarak sağlıklı bir yaşam sürebilir.” – Opr. Dr. Necip Deniz Haber-İHA-
