Zerzevan Kalesi’nde Tarihin İzleri
Diyarbakır’ın Mardin yolu üzerinde yer alan Zerzevan Kalesi, Roma döneminden kalma bir sınır garnizonu olarak biliniyor. 2014 yılında başlayan kazı çalışmaları, bu kalenin zengin tarihini ortaya çıkarmaya devam ediyor. Kazı alanında bulunan eserler arasında en dikkat çekici olanlardan biri, MS 6. yüzyıla ait olan bronz vaftiz kovasıdır. Bu kova, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nden 127 yıl sonra Diyarbakır’a geri getirilmiş ve şimdi Diyarbakır Müzesi’nde özel bir vitrinde sergileniyor.
Vaftiz Kovasının İlginç Hikayesi
Bu değerli vaftiz kovasının geçmişi oldukça ilginçtir. Zerzevan Kalesi’ndeki bir kiliseye ait olan bu kova, köyde bir vatandaş tarafından toprak taşıma sırasında tesadüfen keşfedilmiştir. O dönemde Diyarbakır’da bir müze olmadığı için kova, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne götürülmüştür. Ancak kovayı bulan vatandaş, bu değerli eserin bir vaftiz kovası olduğunu bilmeden, onu yıllarca yalak olarak kullanmıştır. Kovanın asıl değeri, köyde dolaşan bir çerçinin eseri keşfetmesi ve definecilere satmaya çalışırken yakalanmasıyla ortaya çıkmıştır.
Müzedeki Ziyaretçilerin İlgisini Çeken Eserler
Diyarbakır Müzesi’nde Zerzevan Kalesi’nden çıkarılan birçok eser sergileniyor. Bu eserler arasında vaftiz kovası, kandil kalıpları, sikkeler, tıp aletleri, müzik enstrümanları ve takılar bulunuyor. Her biri farklı dönemlerden kalma olan bu eserler, ziyaretçilerin büyük ilgisini çekiyor. İstanbul’dan gelen Yusuf Birlik, Güneydoğu Anadolu turu sırasında Diyarbakır’a uğradığını ve en çok Zerzevan’daki kovanın dikkatini çektiğini belirtiyor. Birlik, Diyarbakır’ın tarihi zenginliğinin kendisini büyülediğini ifade ediyor.
Zerzevan Kalesi’nin Tarihi Önemi
Zerzevan Kalesi, sadece bulunduğu bölgenin değil, aynı zamanda Roma İmparatorluğu’nun tarihine de ışık tutan önemli bir yapıdır. 1.2 kilometrelik surları, gözetleme kulesi ve silah depolarıyla dikkat çeken bu kale, milattan önce 8. yüzyıldan itibaren kullanılmış ve Arapların Diyarbakır’ı fethettiği 6. yüzyıla kadar önemini korumuştur. Kalede bulunan eserler, Roma döneminden kalma birçok tarihi olayı ve yaşam biçimini günümüze taşımaktadır.
Unutulmuş Eserlerin Yeniden Keşfi
Vaftiz kovası, sadece dini bir sembol olmanın ötesinde, tarih boyunca birçok olayın tanığı olmuştur. Bu eser, köyde uzun yıllar boyunca yalak olarak kullanılmış, ancak şimdi yeniden keşfedilerek gerçek değeri ortaya çıkarılmıştır. Diyarbakır Müzesi Müdür Yardımcısı Mehmet Çelebi, bu kovanın Zerzevan Kalesi’nin en önemli buluntularından biri olduğunu ve ziyaretçilerin büyük ilgisini çektiğini belirtmektedir. Eser, şimdi müzede 100’den fazla diğer tarihi eserle birlikte sergileniyor.
Diyarbakır Müzesi’ne Ziyaretçi İlgisi
Diyarbakır Müzesi, zengin koleksiyonuyla hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Müzenin en gözde eserlerinden biri olan vaftiz kovası, tarihe tanıklık etmek isteyenler için önemli bir ziyaret noktası haline gelmiş durumda. Batman’dan gelen Halime Işık, yıllar sonra Diyarbakır’a dönerek müzeyi ziyaret ettiğini ve en çok kandiller ile Roma dönemine ait eserlerin dikkatini çektiğini belirtiyor. Diyarbakır Müzesi, Zerzevan Kalesi’nin zengin tarihi mirasını sergileyerek, ziyaretçilerine eşsiz bir kültürel deneyim sunuyor.
- Mehmet Çelebi “Bu kap, Zerzevan Kalesi’nin en önemli eseri. Yeni kazı olmasına rağmen buluntular açısından zengin bir kazı.” İHA