Avrupa ve ABD Pazarlarına Yönelik Üretim
Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde, Karacadağ eteklerinde bulunan Avurtepe Kırsal Mahallesine bağlı Otlu Mezrasında Metin Kıran tarafından üretilen domatesler, Avrupa ve ABD pazarlarına satılıyor. Bu ihracat faaliyeti, hem bölgedeki tarım faaliyetlerine hem de yerel ekonomiye büyük katkı sağlıyor. Öğrenciler de bu işten okul harçlıklarını çıkararak ailelerine destek oluyorlar.
Üretimde Artış ve Verimlilik
Son yıllarda Karacadağ yakınlarındaki köylerde domates üretimi artmış durumda. Çiftçiler bu yıl bölgede 50 bin dönüm araziye domates ekti ve her dönüm başına 10 ton ürün elde ediyor. Domates tarlasının sahibi Metin Kıran, "Bana dönümü 10-12 milyar liraya mal oluyor, devlet için üretiyorum" diyerek bu işe olan bağlılığını dile getirdi.
Domateslerin Kurutma Süreci
Metin Kıran, domateslerin hassas bir gıda ürünü olduğunu belirterek, "Bunu bekletemezsin, ya hemen toplayıp satacaksın ya da bizim iş gibi kurutup batı illere sevkiyatını yapacaksın. Kuruttuğumuz domatesleri toplayıp 24-25 ton yapıp tekrar torbalayıp tır kamyonlarıyla İzmir bölgesine gönderiyoruz. Buradan da Avrupa ve Amerika’ya ihracat yapılıyor" dedi.
Öğrencilerin ve İşçilerin Zorlu Çalışma Koşulları
Öğrenciler, 45 derecelik yaz sıcağında domates toplama işini yapmak zorunda kalıyor. Tarlalarda çalışan işçilerin çoğu yerel halktan, gençlerden ve öğrencilerden oluşuyor. İşçiler ailelerine destek olmak için bu işi yapıyorlar. İşçi Rahime Özçelik, "Daha önce iş için İzmir'e, Söke'ye, Ege'ye giderdik. Neyse ki burada da su çıktı. Burada bizim için iş imkanı oluştu. Buralar daha önce taşlıktı, kuruydu, hiçbir şey yoktu" diyerek bu işin önemini vurguladı.
Yerel İş Fırsatları ve Memnuniyet
İbrahim Ay ise iş fırsatından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, "İşte görüyorsunuz. Burada gençlerimize çalışma alanı açıldı. İnşallah bu iş daha da iyi olacak" dedi. İşçi Ali Uslu, "Kışın iyi bir dershaneye gitmek ve iyi bir üniversite kazanmak için yazın çalışıyorum" diye ekledi.
Domateslerin Kurutma İşlemi ve İhracat
Toplanan domatesler, kurutma işlemi için ikiye bölünerek tarlanın diğer tarafında beyaz bezler üzerinde seriliyor. İkiye bölünen domatesler daha sonra özenle tuzlanıyor ve kurumaları için günlerce güneşin altında bırakılıyor. Tarla sahibi Metin Kıran, domates ekme ve toplama işinin bölge için alternatif haline geldiğini belirterek, "Şimdi bu sektör özellikle İzmir’de büyük bir sektör haline geldi. Önceki yıllara göre bu alanda on kat ilerleme sağlandı" dedi.
İhracatçı firmalar temsilcisi, "Ege Bölgesinde İzmir’de bir girişimciyim. Ben bu işi uzun yıllardan yapıyorum. Hemen hemen tüm batı Avrupa ülkeleri bu domatesleri satın alıyor. Aynı zamanda Amerika bizim için büyük bir pazar. Amerika kükürtlü, Avrupa ise tuzlu domatesi tercih ediyor. Domatesler farklı ambalajlarla ihraç ediliyor" dedi.
Türkiye'nin Domates Üretimi ve Geleceği
2022'de tüm Türkiye’de 13 milyon tondan fazla domates üretildi. Çiftçiler, hükümetin bu çalışmayı teşvik etmesi durumunda domates üretiminin artacağını ve dünya pazarına ulaşacağını söylüyorlar. Karacadağ domateslerinin yüzde 95'i, Türkiye'nin batısındaki tüccarlar tarafından çiftçilerden satın alınarak Avrupa'ya ihraç ediliyor. Amerika kükürtlü, Avrupa tuzlu domatesleri tercih ediyor.Haber Mahmut İZGÖR
