Palancılık Nedir ve Neden Önemlidir?
Palancılık, yük taşıyan hayvanlar için özel olarak üretilen palan ve semerlerin yapımını içeren geleneksel bir meslek. Yüzyıllardır süregelen bu zanaat, özellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşan toplumlarda önemli bir yer tutuyordu. Ancak motorlu taşıtların ve modern tarım ekipmanlarının yaygınlaşmasıyla birlikte palancılığa olan ilgi azaldı. Buna rağmen, Mahmut Kasman gibi ustalar mesleklerini yaşatmak için büyük çaba harcıyor.
Mahmut Kasman: “Bu Meslek Gönül İşidir”
1975 yılında babasından palancılığı öğrenmeye başladığını söyleyen Mahmut Kasman, mesleğini büyük bir tutkuyla yaptığını ifade ediyor. Ancak, eskisi kadar ilgi görmediğini ve siparişlerin giderek azaldığını belirtiyor. Buna rağmen Siverek’in Kale Mahallesi'ndeki atölyesinde el emeğiyle palan üretmeye devam eden Kasman, bu mesleği ayakta tutabilmek için elinden geleni yapıyor.
Talep Azaldı, Usta Yetiştirmek Zorlaştı
"Kervancılık ve yük hayvancılığı bitme noktasına geldiği için palancılığa olan ilgi de azaldı. Bu meslek bir ustanın yanında yıllarca eğitim gerektiriyor, ama günümüzde çırak bulmak çok zor. Ne yazık ki benden sonra bu işi devam ettirecek kimse yok."
“Yeniden Doğsam Yine Palancı Olurdum”
Her geçen gün kaybolmaya yüz tutan meslekler arasında yer alan palancılığı büyük bir sevgiyle yaptığını söyleyen Mahmut Usta, mesleğinin kendisi için bir tutku olduğunu dile getiriyor. "Bu iş gönül ve sabır ister. İnsan severek yapmadıkça başarılı olamaz. Eğer tekrar dünyaya gelsem, yine palancı olmayı seçerdim" diyor.
Geleneksel Meslekler Yok Oluyor
Palancılığın yanı sıra pek çok geleneksel zanaat, teknolojiye yenik düşerek unutulmaya yüz tutuyor. El işçiliğiyle yapılan bu tür mesleklerin geleceği konusunda endişeli olan Kasman, toplumun geleneksel sanatlara ve el işçiliğine daha fazla değer vermesi gerektiğini vurguluyor. Eğer genç nesiller bu meslekleri öğrenmezse, yüzyıllardır süregelen bilgi ve kültür kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.
El Emeği ve Kültürel Miras
Palancılık, sadece bir meslek değil, aynı zamanda geçmişle geleceği birbirine bağlayan bir kültürel miras. Mahmut Kasman gibi ustalar, bu zanaatın unutulmaması için büyük bir özveriyle çalışmaya devam ediyor. Ancak bu tür geleneksel mesleklerin yaşatılabilmesi için çırak yetiştirilmesi ve yeni nesillerin bu el sanatlarına sahip çıkması büyük önem taşıyor. Haber Feyzi DONAN