Osmanlı Devleti'nin önemli ticaret kalemlerinden biri olan ipek böcekçiliği, modern zamanlara kadar ulaşamayarak unutulmaya yüz tutmuştu. Ancak Batman'ın Sason ilçesinde bu eski meslek, yeniden canlanma sürecine girmiş durumda. Bir zamanlar ekonomi için büyük önem taşıyan ipek böcekçiliği, şimdi Sason'da bazı aileler tarafından yeniden icra edilmeye başlandı.
Geçmişten Günümüze İpek Yolculuğu
Osmanlı döneminde ipek böcekçiliği, bölgede yaygın bir şekilde yapılmakta olup ticaretin can damarlarındandı. Ancak zamanla bu meslek, modern tarım ve sanayileşme süreçleri içinde kaybolmaya yüz tuttu. Bugün ise Sason'da 100 aile, yaklaşık 300 paket ipek böceği larvası alarak bu geleneği sürdürme çabası içindeler.
Yeniden Canlanan Meslek: İpek Böcekçiliği
Sason'un Orta Mahallesi'nde yaşayan ipek böceği yetiştiricilerinden Hanifi Yıldırım, ata mesleğini sürdürmenin ve yeniden canlandırmanın mücadelesini veriyor. Yıldırım ve diğer besiciler, Koza Birliği tarafından sağlanan larvaları alıp, ipek böcekçiliği sürecini baştan sona yeniden işlemeye başladılar. Hanifi Yıldırım, bu mesleğin geçmişteki popülerliğini ve bugünkü potansiyelini şu sözlerle ifade etti:
"Daha önce amcalarla da görmüştüm. Sürekli merak içindeydim. Nasıl beslendiğini bilmiyordum. Araştırdığımda bu işin bölgemizde yaygın olduğunu öğrendim. Bu mesleği bu bölgede tekrar canlandırmak ve unutulmaya yüz tutan bu işi bizden sonraki nesillere de aktarmak için tekrar bu işi yaygınlaştırmaya karar verdik. Destek verilmesi halinde ciddi bir kazancı olan bir meslektir."
Larvalardan İpeğe Dönüşüm
İpek böcekçiliği sürecinde, larvalar yumurta halinden tırtıl ve sonrasında kozaya dönüşüyor. İlk etapta yaklaşık 2 hafta boyunca dut yapraklarıyla beslenen tırtıllar, daha sonra yaprak boyutlarının büyütülmesiyle 35 gün süresince besleniyor. İpek böceklerinin yaşam döngüsündeki 3 uyku evresine dikkat edilmesi gerektiğini belirten Yıldırım, bu dikkat ve özenle kaliteli ürünler elde edildiğini belirtiyor.
Ortalama üç paket ipek böceği besleyen bir aile, 40 günlük bir süreçte 120 bin lira gibi önemli bir gelir elde edebiliyor. Bu, hem aile ekonomisine büyük katkı sağlamakta hem de unutulmaya yüz tutmuş bir kültürel mirası canlandırmaktadır. İHA
