Yasanın Başarıları ve Etkileri
Türkiye'de kapalı alanlarda tütün ve tütün mamullerinin tüketiminin yasaklanmasının üzerinden 15 yıl geçti. 2009 yılında yürürlüğe giren bu yasayla birlikte, özellikle restoranlar, kafeler, iş yerleri ve toplu taşıma araçlarında sigara dumanına maruz kalma oranı önemli ölçüde azaldı.
Türkiye Sigarayla Savaş Derneği, sigaranın zararlı etkileri konusunda yıllardır etkin mücadele veren kuruluşlardan biridir.
Derneğin Genel Başkanı Prof. Dr. Mustafa Aydın, yasağın yürürlüğe girmesinden bu yana önemli değişimler gözlemlendiğini ve bu sayede iç mekan hava kalitesinin arttığını belirtti. Pasif içiciliğin zararlarının azalmasıyla birlikte sağlık harcamalarında da önemli bir düşüş yaşandı.
Gençler ve Toplum Üzerindeki Etkiler
Yasağın gençler üzerinde de olumlu etkiler yarattığına değinen Aydın, gençlerin sigara ile tanışma ve alışkanlık geliştirme oranlarının düştüğünü ifade etti. Bu durum, toplumda sigara içme alışkanlıklarını ve kamuoyunun sigara içmeye karşı tutumunu da değiştirdi.
- Prof. Dr. Mustafa Aydın “Bu yasak, toplumun genel sigara içme alışkanlıklarını etkilemiştir. Kamuoyunda sigara içmenin toplumsal kabul görmemesi ve sigara içenler üzerinde oluşan sosyal baskı artmıştır.”
Sigaraya Bağlı Hastalıklar ve İstatistikler
Prof. Dr. Aydın, Türkiye'de sigara kullanımına bağlı hastalıkların ve ölümlerin oldukça yüksek olduğunu belirtti. Her yıl yaklaşık 100 bin kişi sigara nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Akciğer kanserinden ölümlerin yüzde 90'ı ve KOAH'tan ölümlerin yüzde 80'i sigara kullanımına bağlıdır.
Türkiye İstatistik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 15 yaş ve üzeri nüfusun yaklaşık yüzde 28-30'u düzenli olarak sigara içmektedir. Bu oran, erkeklerde daha yüksek olup, kadınlarda daha düşüktür.
Nargile ve Diğer Tütün Mamulleri
Nargile kullanımı da yasaya dahil edilmiş ve bu konuda önemli adımlar atılmıştır. Nargilenin sağlık açısından ciddi riskler taşıdığını vurgulayan Aydın, nargile dumanının da sigara dumanı kadar zararlı kimyasallar içerdiğini belirtti.
- Prof. Dr. Mustafa Aydın “Nargile kullanımı, özellikle gençler arasında yaygınlaşan bir alışkanlık haline gelmiştir ve sağlık açısından ciddi riskler taşımaktadır.”
Geleceğe Yönelik Adımlar
Prof. Dr. Aydın, sigara yasağının etkin bir şekilde uygulanması ve denetim süreçlerinin önemine dikkat çekti. Yasanın yıl dönümünde, sigara kullanımıyla mücadelede bilinçlendirme, eğitim ve destek hizmetlerinin de büyük rol oynadığını belirtti.
- Prof. Dr. Mustafa Aydın “Sağlıklı ve temiz bir çevre için çalışmaya devam ederek, gelecek nesilleri sigara ve diğer tütün mamullerinin zararlarından korumaya odaklanacağız.”
2008 ve 2023 yıllarında sigara kullanan kişi sayısında rakamsal belirgin bir değişiklik olmamasına karşın, nüfus artışları göz önüne alındığında sigara kullanımında önemli bir azalma yaşandığına dikkat çekildi.
Prof. Dr. Aydın, Türkiye'de günlük ortalama 14 milyon 840 bin, yıllık ise 5 milyar 400 milyonun üzerinde bandrollü sigara paketi satışı yapıldığını belirtti. Nüfusa oranla sigara kullanım oranlarında düşüş yaşandığını vurguladı.
Türkiye'de sigara yasağı, halk sağlığını koruma ve sigara kullanımını azaltma konusunda önemli adımlar atmıştır. Ancak bu kazanımların sürdürülebilmesi için yasaların etkin bir şekilde uygulanması ve denetimlerin sıkı tutulması gerekmektedir.AA